"Doe mij maar een 'gewone koffie'"

Als je eenmaal wat meer bezig bent met koffie dan de gemiddelde Nederlander, dan kom je al snel achter één vraagstuk: wat is ‘gewone koffie’?
Denk er maar eens over na, krijg je dezelfde ‘gewone’ koffie op een verjaardag als op je werk? Of in een restaurant? En in een koffiebar? En hoe is de ‘gewone koffie’ thuis?
Als het goed is ziet het er vaak verschillend uit en -hopelijk- proef je ook verschil.

Gewone koffie bestaat niet namelijk.

Dit heeft natuurlijk wat toelichting nodig. Op een gemiddelde verjaardag of gewoon thuis drinkt vrijwel heel Nederland filterkoffie. Een grote pot gemaakt met snelfiltermaling en een papieren filter. Dat is dan ook de ‘gewone koffie’ bij de meeste mensen thuis, wat dus eigenlijk een ‘filterkoffie’ uit de pot zou moeten heten.
Sommige mensen hebben thuis een volautomaat (of de echte liefhebbers een espressomachine met molen), die drinken thuis daarom vaak een versgemalen druk-op-de-knop-‘gewone’-koffie. Geen snelfiltermaling en geen papieren filter. In dit geval zit er ook vaak een lichtgekleurde crema op de koffie, ze noemen deze koffie dan ook de ‘lungo’. Meer hierover zal ik later toelichten.
Hetzelfde gebeurt in principe ook bij een capsules en pads. Pads zijn volgens mij een uitvinding van de duivel dus daar ga ik niet te diep op in.
Capsules daarentegen zijn eigenlijk een hele goede en makkelijke manier om thuis een lekkere lungo of espresso te kunnen maken.

Maar zodra je buiten de deur of op het werk koffie drinkt is het vaak weer even anders.

Op het werk.
Bij 99% van de bedrijven staat een koffieautomaat. Deze is gevuld met, of verse koffiebonen, of vriesdroogkoffie. In het eerste geval krijg je dus bij het knopje ‘gewone koffie’ eigenlijk een ‘lungo’ uit de machine. In het tweede geval weet ik niet hoe je het moet noemen.. Het is gemaakt van een ingedikt, gevriesdroogd concentraat van lage kwaliteit zwartgeblakerde koffiebonendrap wat wordt aangelengd met heet water als een soort Cup-A-Soup. Proost!

Dan hebben we de espressomachines in restaurants en café’s. Hier wordt de koffie (vaak) met veel aandacht met een dure machine gezet.
Maar ook hier zit er niet alleen verschil in de bonen, machine, kwaliteiten van de barista en de kleur van het kopje, maar ook in de manier van zetten. Je kunt namelijk een ‘lungo’ zetten waarbij de machine net zo lang heet water door de gemalen bonen in het metalen filter laat lopen tot het kopje vol is. Of je kunt een ‘americano’ (of eigenlijk heet het een ‘long black’ maar dat even terzijde) zetten waarbij je het kopje eerst voor ongeveer 2/3 vult met heet water en hier vervolgens een espresso bij doet. Een americano is daardoor minder bitter en heeft ook een minder dikke crema dan een lungo.

Tot slot hebben we mijn persoonlijke favoriet: handgeschonken filterkoffie.
Ook een voorkeur van veel mensen thuis trouwens! Je kunt de voorgemalen of versgemalen koffie zetten op tientallen manieren, zoals de ouderwetse 1-kops filterhouder, Chemex, cafetière (ook wel bekend als french press) of nieuwere methoden zoals de V60, Kalita of Aeropress.
Al deze methoden hebben een eigen handleiding en geven ook een eigen smaak aan iedere koffie.

Om het op te sommen hebben we dus genoeg soorten ‘gewone koffie’. Het makkelijkste wat we hier maar aan kunnen onthouden als we een ‘normaal bakkie’ bestellen, maken, of krijgen is dat het meer dan circa 90ml is en vaak niet meer dan 250ml zonder melk (je kunt er later natuurlijk wel melk in doen).
Voor de duidelijkheid: een espresso is ongeveer 30ml en een cappuccino 90ml waarvan 30ml espresso.

Als je dus een ‘normale koffie’ drinkt dan kun je een lungo uit een vol-automaat, lungo of americano uit een espressomachine, vriesdroog-druk-op-de-knop-koffie, filterkoffie uit een kan of een van de vele opties handgeschonken filterkoffies voor je hebben.

De moraal van dit geheel?
Drink wat je zelf lekker vindt, er is geen goed of fout, maar probeer ook eens een andere ‘normale koffie’. Wie weet vind je die normale koffie wel lekkerder dan de normale koffie die je tot nu toe iedere dag hebt gedronken!